‘Niet alle eenzaamheid is triest’ / mijn interview met Claire Fleury

De Amsterdamse theatermaker Claire Fleury speelt All the lonely people and me. Een zwartkomische solovoorstelling over de kracht van eenzaamheid.

DANIËL BERTINA

“De meeste dansers worden uiteindelijk yogaleraar of fysiotherapeut,” zegt Claire Fleury, roerend in de muntthee. “Er zijn niet veel dansers die een overstap maken naar een rol als acteur, regisseur of theatermaker. Ik ben in de minderheid.”

Vanavond en morgen speelt ze haar solovoorstelling All the lonely people and me in Theater Bellevue. Een reprise. De solo ging vorig jaar in première en kwam tot stand zonder subsidie. In augustus speelde ze het stuk in Engelstalige versie op het gerenommeerde Edinburgh Fringe Festival, naast 3000 andere toneelgezelschappen. Ook zelf geregeld.

Haar inzet bleef niet onopgemerkt. Het Fonds voor de Podiumkunsten prees haar doorzettingsvermogen en maakte onlangs een reprise mogelijk. Deze maand stond de Engelstalige versie in de Koninklijke Schouwburg Den Haag. “Soms moet je gewoon even doorbijten, ook al krijg je geen subsidie,” lacht Fleury. “Zeker als je weet dat een goed idee in handen hebt.”

In All the lonely people and me toont Claire Fleury allerlei vormen van moderne eenzaamheid, aan de hand van verhalende anekdotes over haar reis naar – ‘de meest eenzame stad ter wereld’ – New York, naast fysiek spel, dans en videocollage. “Er zijn heel veel soorten eenzaamheid en die zijn lang niet allemaal triest,” zegt Fleury. “Ik laat het allemaal zien, werp me op als ambassadeur voor de eenzaamheid.”

Claire Fleury (Amsterdam, 1965) begon ooit als danser, maar vormde zich om tot actrice, theatermaker, regisseur en videokunstenaar. Fleury studeerde in 1988 af aan de School voor Nieuwe Dansontwikkeling en volgde daarna de podiumkunstenopleiding DasArts. Ze speelde in vijf producties van Laura van Dolron, waaronder Als gekken en het met de BNG Nieuw Theatermakers Prijs bekroonde Over morgen. Daarnaast regisseerde ze de voorstelling Drive van de anarchistische knutselmuzikanten Odd Enjinears.

Van puur visueel bewegingstheater verschoof haar interesse naar het teksttoneel. “Ik heb veel abstracte, vage voorstellingen gemaakt,” lacht Fleury. “In al mijn werk speelt de troosteloosheid van het bestaan een grote rol. Maar nu wilde ik eens een positieve, komische draai geven aan een donker, herkenbaar thema: hoe je kracht kunt halen uit eenzaamheid.”

Net als haar geestverwanten zoals theatermakers Laura van Dolron en Edit Kaldor staat ze in de voorstelling als zichzelf op het podium, en spreekt het publiek direct aan. Fleury noemt All the lonely people and me nadrukkelijk een ‘essay’. Een persoonlijk document dat zo nu en dan over gaat in toneelspel.

“Het gaat me totaal niet om het romantische zwelgen in zelfmedelijden, of om met deze voorstelling van alles op te biechten,” benadrukt Fleury over haar toch weinig vrolijke thematiek. “Ik haal juist kracht uit mijn eigen eenzaamheid en autonomie. Alleen zijn is cool. De voorstelling heeft ook zeker een humoristische toon.”

“Vroeger zat je met het hele gezin samen voor de radio,” zegt Fleury mijmerend. “Dat zijn we kwijtgeraakt. Nu zit iedereen in zijn eigen individuele cocon met z’n Iphone, Ipod en MySpace en communiceert van het ene losse coconnetje naar het andere.”

Is dat niet een tragische toestand? Claire Fleury haalt haar schouders op en kijkt om zich heen: “Is die man die hier in het café alleen met zijn laptop zit tragischer dan die vrouw die daar uit het raam zit te staren? Misschien zijn ze allebei wel heerlijk aan het dagdromen. Je hebt toch niet àltijd mensen nodig om in je eentje gelukkig te zijn?

All the lonely people and me

www.clairefleury.com

Het Parool / Kunst & Media (16-12-2009)