Het Parool / Kunst & Media (12 februari 2011)
De tentoonstelling Picasso in parijs, 1900-1907 in het Van Gogh Museum laat zien hoe de negentienjarige Pablo Picasso zich in Parijs ontwikkelde tot groot kunstenaar. Hoe zit dat met jonge kunstenaars in Amsterdam? Vandaag deel twee van een serie: Fritz Bornstück.
DANIËL BERTINA
“Het daglicht in mijn studio is fucking irritant,” zegt Fritz Bornstück (Weilburg, 1982) in zijn werkruimte in De Ateliers, helemaal bovenin het immense pand aan de Stadhouderskade. “Daarom werk ik liever ’s nachts. Onder neonlicht kan je veel sneller en beter zien wat je doet. Dat typische superkoude, zilverachtige Hollandse licht ervaar ik liever buiten – als ik niet aan het werk ben. De zonsopgang en zonsondergangen zijn prachtig in deze stad.” Grote doeken hangen tegen de ateliermuren. Overal veelkleurige verfspatten, zelfs op de theekopjes. Bornstück grijnst: “Even een schoon plekje zoeken.”
Samen met collega’s Sarah de Vos, Patrizio Di Massimo en Alex Dordoy laat Bornstück binnenkort een aantal schilderijen zien in het Van Gogh Museum. Een kleine expositie van jong internationaal kunsttalent, parallel aan Picasso in parijs, 1900-1907. Deze grote overzichtstentoonstelling toont de spectaculaire ontwikkeling van Pablo Picasso, die als negentienjarige kunstenaar naar Parijs verhuisde en zich daar ontpopte tot kunsticoon. Picasso in parijs, 1900-1907 opent 18 februari.
Bornstück studeerde aan de Universität der Künste in Berlijn, en kwam zes maanden geleden naar Amsterdam als artist in residence bij kunstinstituut De Ateliers. The green raft (2010) is het eerste schilderij dat hij hier maakte. In woeste kwaststrepen is een gifgroen vlot te zien, drijvend op een donkergrijze, smerige watermassa. Op het vlot staat een verhuisdoos, vervormd als een gezicht met een verbijsterde uitdrukking. Een banaan steekt uit een van de ‘ogen’.
“Dit gaat over mijn overleving, aankomst en nieuwe begin in dit land onder de zeespiegel,” vertelt Bornstück. “Het verwijst ook naar de collectieve nachtmerrie van de zondvloed – natuurlijk een super-Bijbels thema – en de klimaatverandering. Ik geef een verwrongen, cartooneske draai aan al die rampenscenario’s, want ik zie het leven als één grote tragikomedie.”
In zijn laatste tentoonstelling in Kopenhagen My love for you is like a Japanese car (Galerie Mikael Andersen, 2010) was het thema van de zondvloed in verschillende schilderijen te ontdekken. Ook de verhuisdoos en bananen kwamen meermaals voorbij. Het laatste jaar legt Bornstück zich vooral toe op stillevens; een direct gevolg van zijn tijd in Amsterdam.
“Stillevens geven een heel mooi tijdsbeeld. Het zijn gecodeerde collectieve dromen en nachtmerries. In mijn schilderijen toon ik leftovers die de toeschouwer zelf met zijn fantasie kan invullen. Ik wil dat mensen zich afvragen wat hier in vredesnaam is gebeurd. Vreemd genoeg is in de hedendaagse kunstpraktijk het stilleven grotendeels verdwenen. Dat is me een raadsel, en ik voel me geroepen om die fascinerende blinde vlek weer op te vullen.”
Bij aankomst maakte Bornstück een veldtocht langs de Amsterdamse musea, om te ruiken aan de historische wortels van de stillevens. “Amsterdam is een melting pot van een eeuwenlange schildertraditie, en ik probeer het allemaal op te zuigen. Vooral in Het Rijksmuseum heb ik de meest geweldige stillevens ontdekt. Daardoor is mijn kunst echt veranderd. Mijn nieuwe schilderijen zijn meer open voor interpretatie, en lijken minder te draaien om één grap.”
Bornstück wijst naar een ander werk, getiteld This is what we do to our enemies (2011). Dat komt ook in het Van Gogh te hangen. “Dat schilderij maakte ik nadat ik voor zoveelste keer Gummo van Harmony Korine had gezien, een bizarre film over white trash Amerika.” In de donkere olieverf is een pompoen te ontdekken, opgehangen en gemarteld als voodoopop.
“Het is een werk over ongerichte agressie en de kinderachtige drang naar verwoesting, botgevierd op een zielige pompoen. Het laat zien wat er overblijft, nadat de storm van verwoesting is gaan liggen. Mijn twee schilderijen vormen een soort panelen in een stripverhaal. De een toont mijn eenzame aankomst, en de ander de verwoesting die ik hier al heb aangericht.”
www.motobol.de / www.vangoghmuseum.nl
Picasso in Parijs in Het Parool
Tweede aflevering in een serie van vier