Het Parool / Kunst & Media (6 juli 2011)
Platon Antoniou maakte voor zijn fotoboek Power verstilde portretten van de 150 machtigste, meest invloedrijke politici ter wereld.
DANIËL BERTINA
Dictators, rocksterren, charismatische politici, spirituele leiders, topmodellen en filmlegendes: fotograaf Platon Antoniou (Londen, 1968) kreeg in zijn carrière talloze larger than life persoonlijkheden voor de camera. Noem een grote speler op het wereldtoneel en Antoniou zette hem of haar op de foto, van Mahmoud Ahmedinejad tot George Clooney. Vaak op verbazend intieme manier. In zijn nieuwe fotoboek Power, verkrijgbaar via The American Book Center, toont hij 150 close-ups van de machtigste, meest invloedrijke politici ter wereld.
“Onze wereldleiders zijn gecamoufleerd onder een dikke laag marketing, mediahype en propaganda,” vertelt Antoniou in zijn hotel aan de Weteringschans. “Maar wie zijn die mensen echt? Ik wilde hen een herkenbaar, menselijk gezicht geven door ze van dichtbij te portretteren.”
Als eerste fotograaf in de (pers)geschiedenis kreeg Antoniou volledige toegang tot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. “Daar ging wel een jaar lang soebatten aan vooraf,” zegt hij met een grijns. “Ik heb bij zevenenzestig verschillende vergaderingen, beveiliging- en protocolbriefings en persbijeenkomsten moeten aanschuiven.” Twee jaar geleden wist Antoniou secretaris-generaal Ban Ki-moon van de Verenigde Naties voor zijn wilde plan te porren. “Ban ging ook als eerste op de foto. Hij begreep meteen wat ik wilde bereiken, namelijk om een menselijk gezicht te geven aan het machtsysteem van de wereld.”
In Power komen al die gezichten samen, pagina na pagina. Zo ontstaat een spannende groepsdynamiek, zegt Antoniou. “Het is opvallend dat er in de wereldpolitiek maar een handjevol vrouwen rondlopen – dat is écht choquerend. Ik hoop dat Power mensen zal inspireren om daar eens over na te denken. Daarnaast is fotografie het beste middel om zo’n direct effect te bereiken.”
Platon Antoniou is één van de meest geroemde fotojournalisten van zijn generatie. In 1992 won hij gedurende zijn masteropleiding aan de Britse Royal College of Art de Best up-and-coming Photographer Award van Vogue, en werkte sindsdien voor gezaghebbende bladen als Vanity Fair, Rolling Stone, The New Yorker en Time Magazine. In 2004 kwam zijn eerste fotoboek uit: Platon’s Republic. Hij exposeerde vervolgens in Tokyo, Milaan en Parijs, en werd door de American Society of Magazine Editors tweemaal bekroond voor fotoreportages in zijn thuisblad The New Yorker. Met zijn onheilspellende portret van de Russische leider Vladimir Poetin – een cover voor Time Magazine – won hij in 2008 de World Press Photo.
Toen hij met Power begon was vrijwel niemand van de politieke elite geïnteresseerd, op de volksvertegenwoordigers van Brazilië en Mexico na. “Ik voelde me een rare, verdwaalde buitenstaander. Niemand wist wat ik aan het doen was. Maar ik heb àl mijn ritselaarcharme ingezet om mensen voor het project te inspireren, en op de foto te krijgen.” Tachtig procent van de foto’s werd razendsnel gemaakt in een fotohoekje in het VN gebouw. De rest kwam tot stand tijdens latere reportages.
In elke fase van het project vreesde Antoniou voor een catastrofe of politieke rel. Niemand kon hem vertellen hoe hij dit enorme project moest aanpakken. “Het feit dat niemand eerder zo’n grootschalige fotoreportage op VN terrein had ondernomen, had één voordeel: ik heb helemaal mijn eigen plan kunnen trekken. Mooi om weer eens te ervaren dat je dingen in het leven gewoon moet doen, en niet teveel moet wachten op toestemming.”
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=ewb9scEI_Hk[/youtube]
Fotografie is maar twee procent techniek, zegt Antoniou schouderophalend. “De rest is puur psychologie, people skills en timing. Ik heb me in dit vak volledig leren openstellen voor de persoonlijkheid van de ander.”
“Zo stond ik te luisteren naar een openingstoespraak van Obama, en vanuit een zijgang kwam Muammar Kadhafi aanzwalken met zijn legioen vrouwelijke lijfwachten. Net een scène uit James Bond. De Secret Service schoot helemaal in de stress, maar Kadhafi liep brutaal en in slow motion dwars door die meute heen en nam pontificaal plaats op mijn fotokruk. Ik hoefde alleen maar af te drukken.”