‘De zaal is een extra instrument’

Het Parool / Kunst & Media (13 oktober 2012)

Het muziekpaleis – op weg naar 125 jaar Het Concertgebouw

Volgend jaar bestaat Het Concertgebouw 125 jaar. In aanloop naar dit jubileum wordt elke week een bijzondere kant van deze ‘tempel van klassieke muziek’ belicht. Vandaag vertelt programmeur Anita Crowe over Het Zondagochtend Concert.

DANIËL BERTINA

Duizend excuses. De Britse Anita Crowe (Londen, 1966), één van de drie programmeurs van Het Concertgebouw, komt het café binnengesneld. Crowe lacht verontschuldigend: “Ik werd aangeklampt door mensen op zoek naar foldertjes van Het Zondagochtend Concert. Dus die moest ik even helpen. Ik word altijd enthousiast als ik zie dat mensen ons willen bezoeken.”

Sinds 2010 is Crowe als programmeur betrokken bij de ‘tempel van klassieke muziek’, zoals ze Het Concertgebouw noemt. Crowe studeerde piano en musicologie en werkt al zo’n 20 jaar in de muziekwereld als programmeur en manager. Crowe: “Op een gegeven moment kreeg mijn man een baan in Nederland en ik ging mee. Voorzichtig informeerde ik bij Het Concertgebouw naar werk, en tot mijn verbazing kreeg ik een baan aangeboden. Terwijl ik toen nog geen woord Nederlands sprak.”

Crowe is nu onder meer verantwoordelijk voor Het Zondagochtend Concert. Een serie optredens in samenwerking met de AVRO, met als sponsor zorgverzekeraar Menzis. Morgen is in de Grote Zaal het Radio Filharmonisch Orkest te horen, versterkt met de Canadese pianist Louis Lortie, onder leiding van dirigent Emmanuel Krivine. Werken van Franz Schubert en Franz Liszt worden aangevuld met een compositie van César Franck.

Het werk van Franck is niet heel bekend, vertelt Crowe. “Maar ik vermoed dat mensen zijn Symfonie in d wél zullen herkennen. Het is romantische orkestmuziek met een enorme emotionele kracht, die je van top tot teen zult voelen. Daarnaast is er het beroemde werk Fantasie in c (der wanderer) van Schubert te horen. Dat stuk, vol virtuoos pianowerk, is later door Liszt bewerkt voor orkest door meer instrumentale kleur en variatie toe te voegen. Deze prachtige orkestrale versie is niet zo vaak te horen.”

Het programma draait om meer dan alleen de beroemde oude mannen, gewapend met viool of dirigentstokje. Ook de jonge garde van klassieke musici komt uitgebreid aan bod. Crowe: “Vorige maand speelde Arthur Jussen nog bij ons, later dit jaar komen Nicola Benedetti, Simone Lamsma en Dorothee Mields op zondagochtend voorbij. Allemaal spannende, jonge toptalenten.”

“Bij de programmering vertrouw ik op de beproefde formules, waarvan we weten dat het publiek enthousiast wordt, en natuurlijk op mijn eigen intuïtie. Daarnaast gaan we graag in gesprek met trouwe bezoekers en luisteren naar hun suggesties.”

De akoestiek van Het Concertgebouw is internationaal geroemd. Alle grote namen uit de klassieke muziek hebben hier op de planken gestaan. Toen Crowe voor de eerste keer zelf deze akoestiek beleefde, was ook zij gelijk onder de indruk. Crowe: “De manier waarop álles in deze zaal lijkt te resoneren is magisch. Het is als een extra instrument. Zelfs bij de meest zachte, subtiele passages is iedereen in de zaal met elkaar verbonden.”

De Zondagochtend Concerten is een van de meest populaire (en betaalbare) programma’s in Het Concertgebouw, zegt Crowe. “Voor veel mensen is het een soort ijkpunt. Ik sprak laatst een moeder en dochter die elke maand op een vaste zondag samen naar Het Concertgebouw gaan. Als quality time met z’n tweeën. Het is fantastisch dat de muziek mensen zo kan binden.”

Het statige Concertgebouw aan de Van Baerlestraat, geopend in 1888 en al bijna 125 jaar een wereldberoemde concertzaal, boezemt wel ontzag in. Crowe knikt: “Klassieke muziek lijkt misschien iets elitairs als je er niet mee bent opgegroeid, maar iedereen kan op zondag Radio 4 aanzetten en van die muziek genieten. Het is onze missie om Het Concertgebouw nog meer naar het grote publiek te openen. Je hoeft er echt niet voor gestudeerd te hebben. Alleen je oren meebrengen is genoeg.”

Het Zondagochtend Concert. Elke zondag van 11:00 tot 12:00 uur in Het Concertgebouw. www.concertgebouw.nl