Het Parool / Kunst & Media (29-10-2010)
Drie legendarische kunstenaars uit de graffitiscene van Los Angeles – Mear One, Kofie One en Retna – exposeren bij Willem Kerseboom Gallery.
DANIËL BERTINA
“Het is een freestyle,” zegt kunstenaar Mear One in een telefoongesprek vanuit zijn woonplaats Los Angeles. Hij maakte zijn immense schilderij The katharsis in slechts vier dagen, gedurende de laatste Art Basel kunstbeurs. “Dat schilderij evolueerde vanuit de pure creatieve energie van de live ervaring.”
The katharsis is een van de gigantische doeken van 3,5 bij 3,5 meter, te zien in de tentoonstelling Op straat. Onder deze titel exposeert Mear One samen met twee geestverwanten uit de graffitiscene – Kofie One en Retna – zijn werk bij Willem Kerseboom Gallery aan de Leidsegracht.
De tentoonstelling is onderdeel van Vox Humana: een project binnen het L.A. International Street Art Competition & Urban Arts Festival, gericht op ‘live’ muurschilderingen en het verspreiden van de graffitikunst in de Verenigde Staten en Europa. Op straat is tot en met 13 november te bekijken.
Circulations of an anti-horizontal (2010): het abstract geometrische schilderij van Kofie One lijkt op een driedimensionale futurische bouwtekening. Zijn collega Retna toont een vaag profiel van een gezicht met op de achtergrond zwarte, strenge kalligrafie die doet denken aan spijkerschrift. Een subtiel commentaar op een van eerste vormen van geschreven communicatie. Is graffiti de volgende stap in deze evolutie?
In tegenstelling tot het werk van zijn collega’s lijkt The katharsis van Mear One een religieus icoon. Een naakte man ligt met zijn gezicht op de grond. In een rookwolk verrijst een Nieuwe Mens, met vier armen als de godin Shiva. Het doet denken aan de pose van Michaelangelo’s universele mens. Bovenaan zweeft een gestileerde adelaarskop als fascistisch embleem, of het logo van een raceauto. In graffitikalligrafie zijn spirituele leuzen zijn te lezen: ‘The heart bleeds for the souls liberation.’
“Ik ben een kind van hippieouders uit de psychedelische kunstscene van de jaren zestig,” lacht Kalen Ockerman (Santa Cruz, 1971), de man die schuilgaat achter de naam Mear One. Op driejarige leeftijd begon hij te schilderen. “Geld voor een opleiding was er niet, dus ik ben zelf maar begonnen met kunst te maken.”
Onder zijn alias Mear One (Manifest Energy And Radiate, met de toevoeging One omdat hij alleen staat) werd Ockerman een van de meest invloedrijke graffitikunstenaars van zijn generatie. Hij was kernlid van de notoire graffiticrews CBS en WCA, ontwierp platenhoezen voor bands als downset. Freestyle Fellowship , en schilderde manshoge – vaak politieke – muurschilderingen in de openbare ruimte zoals zijn magistrale eerbetoon aan Alphonse Mucha.
In de jaren tachtig stond hij als minderjarige op het podium van Water the Bush – een nachtclub van hiphoppionier Afrika Bambaata – en maakte freestyle schilderijen op de klanken van de muziek. In 1995 kreeg hij zijn eerste show bij 01 Gallery: de uitvalsbasis van Lowbrow / Pop Surrealism kunstenaars Chaz Bojórquez en Robert Wilson. Sindsdien exposeert hij internationaal en werkt als grafisch ontwerper.
In Mear One’s schilderijen zijn opvallend veel spirituele motieven te ontdekken. Onheilspellende vrijmetselaarslogo’s en kreten over de nieuwe wereldorde schreeuwen van de muren van Willem Kerseboom Gallery. In het postapocalyptisch landschap van zijn schilderij David & goliath (2010) schiet een spelend jongetje een vliegtuig uit de lucht – met zijn katapult.
“Ik heb een onrustige ziel,” vertelt Mear One over zijn fascinatie voor mystiek. “Ik probeer oude symbolen, iconografie, hedendaagse politiek en spiritualiteit te verweven. In onze wereld is niets meer heilig, maar voor mij is het maken van kunst een heilige daad. De mens heeft de mythologie uitgevonden om het verborgen verleden te kunnen duiden. Op vergelijkbare manier probeert de mens door samenzweringstheorieën de verborgen kanten van het huidige bestaan te begrijpen. Maar zowel verleden als heden blijft een raadsel – dat is onze tragiek. We worden hulpeloos geboren in een dwingend mechanisme dat zijn ideologieën door je strot duwt. Kunst is voor mij een wapen waarmee ik dat mechanisme kan aanvallen. Een manier om mezelf te bevrijden van een levenslot als zielloze robot met een klotebaantje.”
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=wuJOC8X9za8[/youtube]