Het Parool / Kunst & Media (27 oktober 2012)
Het muziekpaleis – op weg naar 125 jaar Concertgebouw
Volgend jaar bestaat Het Concertgebouw 125 jaar. In aanloop naar dit jubileum wordt elke week een kant van deze ‘tempel van klassieke muziek’ belicht. Programmeur Marian van der Meer vertelt over jazzicoon Herbie Hancock.
DANIËL BERTINA
Het Concertgebouw staat bekend als bastion van de klassieke muziek, maar in de jaren vijftig was het ook een vast podium voor ’s werelds allergrootste jazzperformers. “Het Concertgebouw was een tijd lang de enige zaal in Amsterdam die ruimte bood aan die grote namen,” zegt programmeur Marian van der Meer (1966). “Billie Holiday, Miles Davis, Ella Fitzgerald of Thelonious Monk. Ze hebben hier allemaal gestaan. Maar dan wel ná twaalf uur ’s nachts. Want veel van hen waren vaak slechts één dag in Nederland, dus werden er per avond twee optredens afgewerkt.”
De rokerige nachtconcerten namen een enorme vlucht en kregen in korte tijd een legendarische status, vertelt Van der Meer: “Toen er in Amsterdam in de loop der jaren méér jazz- en poppodia kwamen, ebte de jazztraditie in Het Concertgebouw een beetje weg. In de jaren negentig blies de toenmalige directeur Martijn Sanders die roemruchte geschiedenis nieuw leven in. In samenwerking met North Sea Jazz.”
Van der Meer maakte deze opleving van de jazztraditie in Het Concertgebouw van dichtbij mee. Ze studeerde muziekwetenschappen, werkte bij het Amsterdam Uitburo en raakte in 1994 als programmeur bij Het Concertgebouw betrokken. Nu neemt ze een deel van de programmering van de jazz, pop-, en klassieke muziek in de Grote Zaal voor haar rekening. Ook het eenmalige solo-optreden van jazzpianist Herbie Hancock op 5 november, getiteld Plugged In-Solo Explorations.
Dit concert wordt de derde keer dat Hancock in Het Concertgebouw te zien zal zijn. De eerste keer bespeelde hij de zaal in 1964 als pianist van het Miles Davis Quintet. In 2008 keerde hij terug met zijn eigen kwartet en ontving toen de Concertgebouw Jazz Award. Als bekroning voor zijn oeuvre.
“Die prijs bestaat uit niet veel meer dan een beeldje, maar natuurlijk véél eer,” lacht Van der Meer. “We scharen hem daarmee in een rij illustere prijswinnaars, van Wayne Shorter, Dianne Reeves tot Toots Thielemans. Hancock is nu 72 jaar oud, maar nog fantastisch energiek en hij toert nog steeds de wereld over. Ditmaal dus solo. In zijn eentje achter de piano en geholpen door innovatieve elektronica gaat hij nieuwe, spannende versies spelen van zijn klassieke krakers zoals Canteloupe Island of Chameleon.”
Mensen vergeten soms dat Het Concertgebouw veel méér biedt dat alleen klassieke muziek, aldus Van der Meer. “Volgend jaar ligt tijdens ons Jubileumprogramma in de maand juli het accent op jazz. Maar we hebben ook een mooie traditie op het gebied van popmuziek, die we nog steeds voortzetten. In de jaren zestig en zeventig stonden hier Frank Zappa, The Doors en Led Zeppelin op de planken, en in recenter jaren iconen als Randy Newman en Sting. Vorige week was Junkie XL hier zelfs te gast tijdens het Amsterdam Dance Event.”
Toen ze zelf voor het eerst naar Het Concertgebouw ging – in de jaren tachtig, met een studentenkaartje – was de eerste indruk een beetje overdonderend. “Qua klank, maar ook door wat er allemaal op het podium gebeurde,” zegt Van der Meer: “Ik begrijp de schroom die sommige mensen voelen om naar Het Concertgebouw te gaan, maar we proberen een steeds breder publiek enthousiast te maken. De klank is hier uniek; alsof er een warme deken over je heen wordt gelegd. Het maakt niet uit welke muziek hier wordt gespeeld. Alles klinkt mooier.”