Het Parool / Kunst & Media (23 mei 2011)
In de aanloop naar het symposium What Design Can Do! presenteren vijf ontwerpers oplossingen voor Amsterdamse ergernissen. Vandaag deel 4: Laurens van Wieringen stort zich op onbegrijpelijke parkeermeters.
DANIËL BERTINA
Sinds hij kantoor houdt aan de Graaf Florisstraat heeft ontwerper Laurens van Wieringen (Nijmegen, 1974) zeker 25 gefrustreerde mensen bij hem aan het raam zien kloppen. Of hij misschien weet hoe de parkeerautomaat werkt. “Van jong tot oud, toerist of ras-Amsterdammer. Ik heb ze allemaal voorbij zien komen. Het is verbazend dat die dingen voor iedereen zo onbegrijpelijk zijn. Tot overmaat van ramp komt daarbij, dat ze pér stadsdeel verschillen. Ongelofelijk dat een wereldstad als Amsterdam bij het bedenken en installeren van die parkeermeters geen goede ontwerper heeft ingeschakeld. Er zit totaal geen overkoepelende gedachte achter.”
Interieur- en productontwerper Van Wieringen is mede-initiator van What Design Can Do! Een tweedaags symposium in de Stadsschouwburg over de rol die design kan spelen bij het oplossen van maatschappelijke problemen.
“Er bestaan al heel veel vormgeving- en designevenementen,” vertelt Van Wieringen in zijn studio. “Maar die zijn kleinschaliger en meer gespecialiseerd. Zoiets als Design Indaba – een enorm multidisciplinair evenement in Kaapstad waar kopstukken uit de nationale en internationale designwereld samenkomen – bestond nog niet in Nederland.”
Op zijn laptop laat hij een paar geestige stripachtige schetsen zien als oplossingen voor de parkeermeterergenis. Van een boksbal pal naast de automaat – waarop de wanhopige automoblist zijn woede kan koelen – tot een parkeermeter in de vorm van een vrolijke fruitautomaat. Het zijn uitstapjes die leiden tot zijn uiteindelijke ontwerp: de universele, onmiddellijk herkenbare en eenvoudig te bedienen Amsterdamse parkeermeter.
Hierbij grijpt Van Wieringen terug op een ikoon: het Amsterdammertje. Maar dan voorzien van hightech software, bekend van de iPhone. Het resultaat is het iAmsterdammertje: een manshoge versie van de overbekende paal uit het Amsterdamse straatbeeld. Als ontwerper verzin je nooit iets volstrekt nieuws, zegt Van Wieringen. “Dat is bijna onmogelijk. Het is eerder de uitdaging om een herkenbaar beeld te combineren met een verrassing.”
Tot zover de vorm. Het iAmsterdammertje is voorzien van touchscreen waarmee de parkeerder al scrollend het apparaat kan bedienen. Dat gaat in drie simpele stappen, die zelfs voor de grootste digibeet of apparatenhater nog te volgen zijn. Ten eerste vraagt de parkeermeter om het invoeren van de parkeerperiode, dan het kenteken van de auto en ten slotte de betaling. “En vooral dat laatste gaat zonder gedonder. Het iAmsterdammertje slikt alles: pin, chipknip, creditcard of gewoon muntgeld.”
Vaak komt het idee voor het ontwerp vrij snel tot stand, vertelt Van Wieringen. In de uitvoering gaan altijd het meeste werk zitten. Bijvoorbeeld om de technische en bouwkundige kanten uit te werken, het overleg met instanties en opdrachtgevers, het toetsen van het ontwerp aan de regelgeving, of om het object hufterbestendig te maken.
“Om een idee van een eerste schets tot het uiteindelijke product helemaal te realiseren ben je maanden, of soms zelfs jaren bezig. Als het resultaat dan nog enigszins lijkt op je originele plan – dàn ben je een hele grote ontwerper.”
What Design Can Do! Stadsschouwburg Amsterdam, 26 en 27 mei