Het Parool Kunst & Media (17 september 2008)
Gemeente en Stedelijk Museum willen muurschildering Jan van Galenstraat behouden
DANIËL BERTINA
AMSTERDAM – De muurschilderingen van pop-artkunstenaar Keith Haring op het Stedelijk Museumdepot aan de Jan van Galenstraat zal worden gered. De gemeente en het Stedelijk Museum, dat een grote Keith Haringcollectie bezit, werken aan het behoud ervan.
Hoe dat moet gebeuren, is nog onduidelijk. Eén van de weinige overgebleven muurschilderingen van de in 1990 aan aids overleden New Yorkse graffitikunstenaar Haring werd in 2002 teruggevonden. Halverwege de jaren tachtig maakte Haring verscheidene muurschilderingen in de publieke ruimte, waarvan er wereldwijd nog maar enkele bestaan. Een daarvan, Crack is wack, is in Manhattan te zien. Het verborgen werk op de muur van het depot van het Stedelijk Museum op de Groothandelsmarkt is een van de weinige anderen. Ondanks verwoede pogingen van buurtbewoners en kunstliefhebbers is het werk nog steeds niet te zien.
Destijds gaf de stad opdrachten voor muurschilderingen in de openbare ruimte. Dit was vanwege de stadsrenovatie, waarbij oudere panden met kunst werden verfraaid. De werkgroep Kunst In Mokum (later opgegaan in het Amsterdamse Fonds voor de Kunsten) was de vermoedelijke uitvoerder.
“Het ging bij dit project niet om het scheppen van blijvende kunst, maar het versieren van panden die later vaak werden gesloopt of een andere bestemming kregen,” zegt Ton van Gestel van Stichting Kunst en Openbare Ruimte. “Veel van deze muurschilderingen zijn inmiddels verdwenen en vergeten. Soms duikt er weer een op.”
De aluminium plaat die over het kunstwerk is geplaatst is aangebracht om vochtdoorslag tegen te gaan. Het pand doet ook dienst als opslagruimte voor het Amsterdams Historisch Museum. In 2011 zullen beide collecties zijn verplaatst en komt het leeg te staan.
De gemeente heeft als eigenaar van het pand het lot van het kunstwerk in handen. Mariska de Wit van juridisch adviesbureau artt. zegt dat het kunstwerk van Haring feitelijk in bezit is van de gemeente, omdat het is geschilderd op gemeentelijk eigendom. Als de gemeente gegronde redenen heeft tot sloop, en daarmee totale vernietiging van het kunstwerk, zou zelfs een beroep op schending van het auteursrecht niet helpen.
Françoise Kraaijenzank van het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam laat weten dat de gemeente ‘zeker de intentie heeft’ om het kunstwerk voor de sloop te behoeden. Zij gaan in overleg met het Stedelijk Museum over de mogelijkheden voor het behoud van het werk. Het kunstwerk zal worden gered, maar hoe is nog onduidelijk.
Het ‘verdwijnen’ van openbare kunstwerken komt vaker voor. Volgens Frans van Burkom van het Instituut Collectie Nederland is bij het opdelen van de stad in stadsdelen het beheer en behoud van de openbare kunstcollectie ‘totaal geen overweging geweest.’ Het overzicht was zoek. Kunstwerken werden zelden nog onderhouden en verdwenen uit de administratie.
///
Oud Stedelijk Museum directeur Gijs van Tuyl blogde over de Keith Haring muurschildering, lees hier